Iris Hudepohl is senior docent maatschappelijke zorg bij ROC van Twente. Daarnaast houdt ze zich vooral bezig met het inbedden van zorginnovatie en -technologie in het onderwijs van het MBO college Mens & Gezondheid. “Wij willen dat de studenten zorginnovatie en -technologie als iets heel normaals zien.” Sinds studiejaar 2021-2022 staat het V-model hierbij centraal.

“Ik begin het eerste jaar altijd met een carrousel-les”, vertelt Iris. “Dan bestel ik een stuk of 15 zorgtechnologieën bij de Technologie & Zorg Academie (TZA), zet die in de klas en laat de studenten ervaren en ontdekken: Wat kun je ermee? Hoe krijg je het aan de praat? Dan zie je meteen wie interesse in technologie en innovatie heeft en wie hierin wel of niet voorop zal gaan lopen.”

Geen apart vak meer
In de lessen daarna is zorgtechnologie steeds vanzelfsprekend aanwezig. “Anders dan een paar jaar geleden is zorginnovatie en -technologie geen apart vak meer”, vervolgt Iris. “We bedden het in de lessen in. Bij verpleegkundige handelingen krijgen de studenten bijvoorbeeld uitleg over slim incontinentiemateriaal. En tijdens het vak communicatie behandelen we ook communicatie-apps en het e-consult. Zo hopen we dat studenten zorgtechnologie als iets heel normaals gaan zien, dat bij ieder aspect van hun vak terugkomt.”

Meekijken met docenten
Deze werkwijze vraagt ook iets van de docenten. Iris: “Het is een nieuw onderdeel van hun vak. Daarom kunnen docenten mij vragen om mee te kijken hoe ze zorgtechnologie een plek in hun lessen kunnen geven.” Ze neemt de VR-bril als voorbeeld. “Ik ga dan eerst met de docenten om tafel. Om uit te leggen hoe de bril werkt en hoe je de bril aan een scherm koppelt. Maar ook om praktische tips te geven. Dat voorafgaand aan de les alle brillen opgeladen zijn bijvoorbeeld. Vervolgens maak ik de koppeling naar de les. Hoe kunnen we zorgen dat niet alleen de student met de VR-bril een leermoment heeft, maar ook de toeschouwers?”

Verwoorden en observeren
Omdat Iris zelf ook lessen met de VR-bril geeft, kan ze haar collega’s daar goed in meenemen. “Stel dat ik een theorieles over angst en dwang geef. Dan doe ik een week later met de VR-bril een exposure aan angst en dwang. Ik maak groepjes waarin steeds één student een VR-bril op heeft. Die bekijkt bijvoorbeeld een simulatie met spinnen of gaat in een flat omhoog met de lift en stapt uit op een plank met daaronder niets. De student met de bril laat ik verwoorden wat hij voelt. De studenten zonder bril laat ik observeren: Wat zie je bij degene die de exposure ondergaat? Trillende handen, zweten of helemaal niets? Wat zegt dat, en wat betekent dat voor de begeleider? Zo maak ik de cirkel rond.”

Meerwaarde van technologie zien
De studenten vinden dit superleuk, aldus Iris. “Toen zorginnovatie en -technologie nog een apart, verplicht vak was, hadden ze er vaak geen zin in. Maar in de reguliere lessen werkt het heel goed. Ze vragen wanneer we weer eens met de brillen gaan werken of iets anders leuks gaan doen. En ze zien ook echt de meerwaarde van technologie, ze ervaren het. Hoewel natuurlijk de een enthousiaster is dan de ander.”

OneDrive ieder jaar uitleggen
Iris merkt dat studenten het ook snel oppakken. “Bluetooth, connecten met de wifi, apps installeren, dat doen ze allemaal heel makkelijk. Dat kan ook haast niet anders, ze zijn zo vergroeid met hun telefoon en apps als Snapchat en TikTok.” Wat overigens niet wil zeggen dat hun digitale vaardigheden net zo ontwikkeld zijn. “Affiniteit met technologie en digitale vaardigheden vind ik 2 verschillende dingen. OneDrive, het werken in de cloud en bijvoorbeeld de mogelijkheden van Word en Canva kennen de meeste studenten niet. Aan deze zaken moeten we veel aandacht geven tijdens de lessen.”

Het V-model
Het belangrijkste doel van de opleidingen van het MBO college voor Mens & Gezondheid, aldus Iris, is dat studenten vertrouwd raken met technologie. Daarbij gaat ROC van Twente uit van het V-model. “Wij willen dat de studenten aan het eind van hun opleiding Vertrouwen hebben in technologie, dat ze de juiste technologie kunnen Vinden, dat ze erover kunnen Vertellen en dat ze het Veilig en Vaardig kunnen gebruiken.” Studenten die het heel leuk vinden, kunnen hun kennis verder verdiepen. “Deze studenten kunnen het keuzedeel zorginnovatie en -technologie volgen om straks bij een organisatie een aanjagende rol te vervullen. Hier staat het verdiepende V-model centraal: Voorop lopen, Verbeteren, Voorlichten en Verbinden.”

De opleiding maatschappelijke zorg biedt het verdiepende vak zorginnovatie en -technologie dit studiejaar (2021-22) voor het eerst als keuzedeel aan. “Maar liefst 15 studenten hebben het gekozen”, besluit Iris. “Dat zijn dus studenten die echt die aanjagende rol willen gaan vervullen, ze hebben oprecht interesse in de verdiepingsslag. Dat vind ik een mooi aantal voor zo’n eerste jaar. En het stemt hoopvol voor de toekomst.”