Dagelijks maak ik mee hoe mensen onzeker en angstig met computers omgaan. Het lijkt dan of de computer de baas is en de mens volgzaam en gedwee doet wat het apparaat wil. Terwijl toch met een druk op de knop, een ruk aan een stekker het ding niks meer in te brengen heeft.

Vaak denk ik dat het te maken heeft met een aantal vervelende ervaringen die mensen in de loop der tijd opgedaan hebben. Een ervaring met gegevens kwijt zijn die men niet wilde missen bijvoorbeeld. En er zijn genoeg films waarin een computer of een robot dingen doet waar je bang van kan worden. Het is eigenlijk helemaal niet zo gek dat je onbewust een apparaat als een levend wezen gaat zien.

Volwassenen en kinderen verschillen wat dat betreft niet zo veel. Plak een paar knopen op een aardappel als ogen en kinderen hebben een heel gesprek met dit knolgewas. Een computer heeft ook een paar mensachtige eigenschappen. Het heeft het geheugen van een vrouw. Tot het echt ophoudt met werken onthoudt hij alles. Ook de dingen die je liever vergeet. En een computer kan zo lomp zijn als een man. Zonder enig gevoel vertellen dat hij er geen zin meer in heeft. Zoek het maar uit. Doe het zelf maar. Soms is hij dan weer niet voorruit te branden, of wil niet opstarten. Ikzelf ben zeker op maandagochtend niet de snelste.

Toch kan een computer je beste vriend worden. Zeker als je door hebt wanneer je hem voor jou aan het werk kan zetten. Onverschrokken zal hij doen wat je hem vraagt en trouw zijn werk blijven doen. Je moet dan wel de vraag goed leren stellen en wat geduld hebben. Dit is ook de manier hoe de beste huwelijken werken heb ik wel eens begrepen.

Voor mij is bij het begeleiden van computergebruikers niks leukers dan het zien vallen van het spreekwoordelijke kwartje. Mijn eigen enthousiasme overbrengen op anderen is iets waar ik veel energie van krijg. In de loop der tijd heb ik dit vaak zien gebeuren. Een groot gedeelte van dat kwartje bestaat uit laten zien dat het allemaal niet zo moeilijk is als het lijkt. Als mensen dan ook nog doorkrijgen dat er niks mis is met het eigen logische denkvermogen zie je nog meer kwartjes vallen.

Leren, ook leren werken met computers is als spelen met een vormenstoof. Dat is een houten doos waar de meeste van ons wel mee gespeeld hebben toen ze klein waren. Een houten doos met verschillende openingen voor verschillende vormen. Rechthoek, vierkant, driehoek enzovoort. Ook voor het doorkrijgen van bepaalde inzichten, het aanleren van nieuwe dingen is de truc: Net zo lang blijven proberen tot een van de vormen past.

Auteur: Aldo de Beunje. Aldo is ICT’er en maakt daarnaast de website www.digiweten.nl. Ook is hij auteur van het boek DigiWeten.