Het zal niemand ontgaan zijn dat ook in de zorg digitalisering een belangrijke rol speelt. Hoe zorg je ervoor dat technologie op een goede manier ingezet wordt? En hoe kan je ervoor zorgen dat je als zorgmedewerker zelf betrokken wordt bij het implementatieproces ervan? Hier kan de Aanpak Begeleidingsethiek goed van pas komen. Met deze aanpak kan je namelijk als zorgmedewerker meer inspraak hebben bij zorginnovaties.

De Aanpak Begeleidingsethiek is een methode die ontworpen is om op een ethische manier technologie te implementeren. Ondanks dat het woord ethiek vaak geassocieerd wordt met ingewikkelde, complexe vraagstukken, is de Aanpak Begeleidingsethiek een vorm van positieve ethiek. Dit houdt in dat er vooral wordt gekeken naar hoe we iets wél willen (i.p.v. hoe iets wel kan).

Tijdens een sessie begeleidingsethiek komen betrokkenen met verschillende achtergronden bij elkaar, om samen de positieve en negatieve effecten van de technologieën in kaart te brengen. Onder betrokkenen verstaan wij iedereen die met de technologie in aanraking komt, zodat zoveel mogelijk perspectieven belicht kunnen worden. Denk hierbij aan de zorgprofessional die met de technologie werkt, de ontwikkelaar van de technologie, mensen van beleid en management en cliënten, naasten en vrijwilligers. Vervolgens vindt er een gesprek plaats, waarin iedereen de mogelijke positieve en negatieve effecten van de technologie benoemt. Hierbij kan je bijvoorbeeld denken aan het positieve effect dat een bedmonitor ervoor kan zorgen dat iemand sneller zorg krijgt. Een negatief effect, aan de andere kant, kan zijn dat de zorgmedewerker door diezelfde bedmonitor het gevoel heeft dat de zorg minder persoonlijk wordt.

Nadat de verschillende effecten van een technologie zijn benoemd, worden deze vertaald naar achterliggende waarden, bijvoorbeeld de waarden werkplezier of veiligheid. Vanuit die waarden komen we samen tot verschillende handelingsopties die de technologie of implementatie daarvan in de omgeving kunnen verbeteren. En hoe we als mens ethisch beter kunnen omgaan met die technologie. In het geval van de bedmonitor, zou een handelingsoptie bijvoorbeeld kunnen zijn dat er altijd zorgpersoneel op de afdeling aanwezig blijft, om de aanwezigheid van het genoemde negatieve effect te verkleinen. Voordat een technologie wordt ingezet, zal er dus met deze aanpak rekening worden gehouden met de feedback en inzichten van de betrokkenen.

Op 6 juni spreekt medeontwikkelaar van de Aanpak, Daniel Tijink, tijdens de 12^de Werkconferentie van Digivaardig in de Zorg. Hier zal hij de Aanpak verder toelichten en langer stilstaan bij wat technologie met werk kan doen, en hoe ontzettend belangrijk het is dat werknemers betrokken worden bij implementatieprocessen. Aanmelden voor de werkconferentie is gratis en kan hier.