Wat als je moet inloggen op het patiëntportaal van het ziekenhuis maar geen laptop of computer kunt betalen om toegang te krijgen? Wat als je een verstandelijke beperking hebt en dolgraag deel wilt uitmaken van de digitale wereld met een handige tablet, maar je ouders die niet voor je kunnen aanschaffen?

De zorg wordt steeds digitaler. Beeldbellen, patiëntportalen, gezondheidsapps, inloggen met je DigiD om de kosten van de tandarts te declareren, je herhaalmedicatie bestellen. Dat dat digitale vaardigheden vraagt van patiënten en cliënten is een actueel onderwerp. Maar het niet beschikken over apparaten waarmee je toegang hebt tot het internet en digitale zorg, is in Nederland een onderbelicht thema. Hoe moet je digivaardig worden als je geen apparaat hebt om op te oefenen? En leren internetten wordt lastig als je de kosten voor wifi niet kunt betalen. Digitale inclusie is zo onmogelijk.

Allemaal digitaal!
Ik kan me geen leven meer voorstellen zonder mijn laptop, tablet en smartphone. Digitale apparaten en applicaties zijn ook een manier om in contact te raken en blijven met anderen. Tienduizenden Nederlanders hebben echter niet de middelen om digitaal mee te doen. Zo heeft veertig procent van de mensen met de laagste inkomens volgens het CBS geen laptop. Dit leidt tot uitsluiting op school, werk en contacten. Maar ook missen zij daardoor kansen om zich te ontwikkelen, mee te doen en zelfstandig te zijn. De Stichting Allemaal Digitaal richt zich op dit probleem. De stichting helpt mensen aan een refurbished laptop of tablet als sleutel tot een betere toekomst. Stichting Allemaal Digitaal is opgericht door NLdigital, Alliantie Digitaal Samenleven en Stichting Recover-E en activeert het bedrijfsleven en de overheid om gebruikte laptops en tablets te doneren. Vele organisaties doen al mee zoals Achmea, NXP, T-Systems, Verizon, Fellowmind, Microsoft en de Rijksoverheid.

Doneer of help uw patiënten
Op dit moment hebben organisaties vaak drie keuzes voor hun afgeschreven apparaten:

1. Medewerkers mogen ze na afschrijving overnemen.
2. De apparaten worden verkocht.
3. De apparaten worden gedoneerd voor hergebruik. Vaak in het buitenland, of voor commerciële verkoop waarbij de winst wordt gebruikt voor een goed doel.

Ik stel voor dat we in de zorg massaal gaan voor optie 4: doneren aan mensen in Nederland die het hard nodig hebben via de ANBI Stichting Allemaal Digitaal. De vraag naar apparaten is nu namelijk groter dan het aanbod. Hoeveel grote zorgorganisaties gaan niet eens in de zoveel tijd over op een nieuwe laptop? Of leveren nieuwe tablets uit aan medewerkers terwijl de oude nog niet kapot zijn? Hoe mooi is het als die een tweede leven krijgen! Is er geen mogelijkheid om als organisatie donateur te zijn, dan is de stichting misschien wel een mooie hulpbron voor patiënten of cliënten die geholpen zijn met een apparaat.

Hoe gaat het in zijn werk?
Een organisatie meldt een donatie aan. Dit kan per mail of via het donatieformulier op de website. Er wordt een donatie-overeenkomst afgesloten waarin staat wat de donateur en ontvanger kunnen verwachten. Medewerkers maken een afspraak om de apparaten op te halen. De data op de apparaten wordt gewiped via het Blancco protocol (goedgekeurd door onder ander de AIVD). De apparaten worden getest en er wordt gekeken wat de mogelijkheden zijn voor herinzet, hergebruik of recycling. De donateur ontvangt een rapport van de test van de apparaten en de certificaten van de data wipe.

Mensen kunnen niet rechtstreeks een apparaat aanvragen bij de stichting. Zij ontvangt de aanvragen via maatschappelijke organisaties. Het merendeel van de aanvragen zijn voor kinderen en jongeren, maar ze ontvangen ook aanvragen voor bijvoorbeeld ouderen of mensen met een beperking. De maatschappelijke organisaties bepalen wie een apparaat nodig heeft. Na uitgifte van de apparaten ontvang je als donateur een rapportage wat er per laptop is gebeurd. Dit kan worden gebruikt in de eigen duurzaamheidsrapportage. Win-win!

Duurzaamheid
Veel zorgorganisaties hebben grote ambities op het gebied van duurzaamheid. Door de herinzet van apparaten draag je als organisatie bij aan de verlenging van de levensduur en daardoor aan de circulariteit en duurzaamheid van de apparaten. Want:

• Jaarlijks danken we in Nederland zo’n 50 miljoen ICT-producten af.
• Jaarlijks schaffen bedrijven zo’n 43 miljoen ICT-producten aan.
• Naar schatting worden per jaar 35 tot 40 miljoen hardwareproducten weggegooid.
• Jaarlijks stijgt het aantal ICT-aankopen in Nederland met bijna 1 miljoen apparaten.
• We produceren in Nederland bijna 5 vrachtwagens met afgedankte hardware per dag.

Gerard en Paula zijn dolblij met hun tablet

Gerard De Kievit (80) woont samen met zijn vrouw Paula (77) in een appartementencomplex in Rijswijk. De twee genieten intens van de tablet die ze van de Stichting Allemaal Digitaal hebben gekregen. Zeker toen ze in coronatijd geen bezoek konden ontvangen. “Gelukkig konden we met de tablet met elkaar videobellen.” De Kievit was niet onbekend met digitale apparatuur. Maar wat ze in huis hadden, was allemaal erg verouderd. Een nieuwe tablet kopen was geen optie voor het stel dat van een AOW-uitkering leeft.

Boeken en opera
“De tablet is echt een uitkomst. We doen er heel veel mee”, zegt De Kievit enthousiast. “Mijn vrouw heeft artrose waardoor ze geen boeken meer kan vasthouden, maar leest wel heel graag. Ik heb nu via de tablet een abonnement voor haar afgesloten bij een luisterboekapp. Nu kan ze dus al haar favoriete boeken luisteren!” En via YouTube luistert zij graag naar Pavarotti. Verder hebben de twee familie in Canada die ze dankzij de ontvangen tablet voor het eerst in dertig jaar weer in bewegend beeld konden zien. “Dat was natuurlijk heel bijzonder”, aldus De Kievit.

‘Kan niet meer zonder’

De Kievit was al behoorlijk digivaardig, maar desondanks geeft hij aan dat dankzij de tablet een hele wereld is opengegaan. “Weet je wat het is? Voorheen ontvingen we eens per maand onze bankschriften per post. Nu kunnen we elke dag onze afschriften inzien. Het zijn dit soort dingen waardoor ik echt niet meer zonder de tablet zou kunnen.” Ook zaken als de zorgverzekering en Belastingdienst regelen ze digitaal. “We hoeven geen postzegels te halen of naar de brievenbus te lopen als we iets willen indienen. Dat vind ik een uitkomst”, vertelt De Kievit. “En we kunnen zelfs ons energieverbruik digitaal inzien.” De Kievit hoopt nog veel jaren te kunnen genieten van de tablet. “Het geeft ons de vrijheid om leuke dingen te blijven doen.”

Uw hulp is nodig
Ik ben zo enthousiast geworden over Stichting Allemaal Digitaal dat ik ambassadeur geworden ben namens de zorgsector. Wij kunnen als sector een bijdrage leveren aan de digivaardigheid van onze medewerkers, patiënten, cliënten en medewerkers en ervoor zorgen dat geen bezit geen bezwaar meer is voor de inzet van digitale zorg.

Doet u ook mee? Neem contact op via info@allemaal-digitaal.nl.

Dit artikel is origineel gepubliceerd in ICT&Health magazine en geschreven door Suzanne Verheijden. Bekijk hier het originele artikel.