Logica! Ga maar na: de mensen om je heen die goed zijn met computers zijn over het algemeen niet slimmer dan jij. Zij hebben ook geen speciaal talent voor het digitale gebeuren dat jij niet zou hebben. De professor die niet weet hoe zijn computer aan moet bestaat,   ‘Jan de arbeider’ die zijn vakantiefilmpjes op de computer van professionele speciale effecten voorziet ook. Er zijn ouderen die met de hele familie e-mailen en digitale fotoalbums in elkaar zetten en jongelui die niet meer kunnen dan een app installeren op een smartphone. Dus waar ligt het dan wel aan?

Vervelende ervaringen
In mijn 20 jaar ervaring in de ICT heb ik allerlei soorten computergebruikers meegemaakt. Wat vooral opviel was dat de mensen die niet zo goed waren met computers vaak onzeker waren, soms ronduit angstig voor de computer. Vaak zijn zij onzeker gemaakt zijn door vervelende ervaringen. Er gingen dan dingen mis en zij hadden het gevoel geen controle te hebben over dat apparaat. Hierdoor hadden mensen ook geen zin om zich verder te verdiepen in de digitale  mogelijkheden. “Het ging toch steeds mis.” Zij houden het bij de paar ’trucjes’ die zij ooit geleerd hebben en zijn huiverig voor elke verandering. Als ik die onzekerheid had helpen wegnemen en zij vertrouwen kregen in de digitale wereld en hun rol daarin, kwam het plezier om ermee te werken vanzelf.

Autorijles
Dit is ook logisch aangezien je iets niet graag doet waar je je onzeker bij voelt. Vreemd genoeg gaan we wel door onze onzekerheid heen als we autorijles krijgen. Waarschijnlijk omdat we meer het gevoel hebben dat we moeten. Bovendien zit er iemand naast je die niet alleen de handelingen uitlegt, maar je als het goed is ook het zelfvertrouwen helpt vinden waardoor je beter gaat rijden. En we weten allemaal dat je pas echt leert autorijden nádat je je rijbewijs hebt behaald.

Er zijn veel parallellen tussen leren autorijden en leren omgaan met computers. Het is complex en duurt even voor je het door hebt. In het begin denk je vaak: “Dit ga ik nooit leren!”. Sturen, én richting aangeven, én schakelen, én 3 pedalen bedienen, én de rotonde nemen en ooh ja, ook om je heen kijken en goede beslissingen nemen. Wie verzint deze onzin? En toch lukt het aan het eind. Met computers en digitale vaardigheden is het eigenlijk niet anders. Alleen trainen we dat veel minder, we hebben als we geluk hebben een korte training om wat knoppen uit ons hoofd te leren. De klik-hier-klik-daar cursus zoals ik die noem en die wat mij betreft zonde van het geld en de tijd is.

Iedereen kan het leren
Wat ook niet gebeurt bij de meeste computertrainingen is het zelfvertrouwen ontwikkelen dat je het gewoon kan. Gelukkig is daar wetenschappelijk bewijs voor. Superkorte samenvatting: mannen, vrouwen, leeftijd, opleiding maakt allemaal weinig tot niks uit voor het wel of niet hebben van goede digitale vaardigheden. Er is dus geen enkele reden waarom jij je digitale vaardigheden niet zou kunnen verbeteren.

Vlieguren maken
Vaak is het ‘durven doen’ het grote obstakel. De reden dat jonge kinderen goed zijn met computers? Ze kennen geen angst. Dat moeten ze nog leren. En zet het hele aangeboren digitale talent maar uit je hoofd. Ik werk op een school met 14.000 leerlingen. Er zijn genoeg leerlingen (14 – 18 jaar) die niet verder komen dan appjes op een smartphone installeren en wat gamen. Als je ze vraagt om een paar getallen in Excel op te tellen dan breekt ook bij hen de paniek uit. Daarin moeten ook zij worden ondersteund. Jong betekent dus niet automatisch ‘goed met computers’. Het zijn echt de vlieguren die je maakt en de inzichten die je daardoor krijgt. Als je deze inzichten hebt, ga je overzicht krijgen en daarmee groeit ook het vertrouwen.

Het geheim van computernerds
Veel mensen denken dat de digitale wijsneuzen, de powerusers of de computernerds allesweters zijn. Dit is een misvatting. Nou ja, misschien hebben ze één geheim: ze zoeken ontzettend veel op. Dat deed Einstein ook, en hij had geen internet en Google.

Zelf ben ik ruim 20 jaar geleden ook ooit begonnen in de IT. Ik heb een gewoon IQ. Testen bewijzen het! Niks bijzonders aan mij en ik ben zeker geen Einstein. Ik was, en ben, ronduit zwak in wiskunde en ook rekenen is niet iets waar ik in uitblink. Ik had en heb wel plezier in het werken met computers. Dat heeft zeker geholpen. Deze reis heeft mij ook veel geleerd. Hoe je als niet-nerd met 3 jaar mavo en slechte cijfers toch de digitale wereld kan leren begrijpen. Ik heb de overstap gemaakt van snoepjesverkoper in Duitsland naar ‘professioneel’ netwerkbeheerder bij een verzekeraar in Utrecht. Na verloop van tijd was ik in staat een aardig potje te programmeren en ik begrijp hoe netwerken, computers en software werken. Mijn reis en de’levenslessen’ heb ik verwerkt in het boek DigiWeten. Belangrijke inzichten: Het is niet zo moeilijk als het lijkt als je door de bomen het bos hebt leren zien. Mensen maken graag zaken ingewikkelder dan nodig, ze lijken dan zelf slimmer. Als je daar doorheen leert kijken dan wordt het digitale bestaan een stuk makkelijker.

Prettiger werken
Als er nu een manier was, die niet al te veel moeite kost, en je toch prettig zou kunnen laten werken met al die digitale middelen? Met het grootste gemak over het toetsenbord dansen als Harry Mozart en vele malen sneller werken dan je nu doet? Ook belangrijk: het inzicht hoe en wanneer je digitale kennis moet toepassen. Met als enige doel: de computer het vervelende werk laten doen en zelf meer tijd hebben voor klanten of leerlingen? Ik ben het DigiWeten gaan noemen. Het zijn een aantal inzichten die ik je mee wil geven. Zij kunnen je helpen met meer overzicht en vertrouwen de digitale wereld naar je hand leren zetten. Lees verder in: De 5 inzichten van het DigiWeten.

Auteur: Aldo de Beunje. Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op www.digiweten.nl en met toestemming van de auteur hier geplaatst. Aldo de Beunje is auteur van het boek DigiWeten.