Digitaalvaardig in de zorg

Huisartsenzorg

Deepfakes: wat zijn het en hoe herken je ze?

Deepfakes digivaardig

Ze duiken steeds vaker op: nepvideo’s die bijna niet van echt te onderscheiden zijn. Deze video’s, deepfakes genaamd, worden met software bewerkt. Hierdoor lijkt het net alsof iemand iets zegt of doet, terwijl dat niet zo is. En doordat de video’s zo geloofwaardig zijn, denken veel mensen dat het echt is. Benieuwd hoe je kunt herkennen of een video echt of nep is? Lees dan verder.

De naam deepfake is een combinatie van de woorden deep learning en fake (nep). Deep learning is een techniek die valt onder artificiële intelligentie (AI), de wetenschap die zich bezighoudt met het creëren van slimme machines die een vorm van intelligentie vertonen door het denkvermogen van de mens te kopiëren. Deepfake-software zet artificiële intelligentie in om nepvideo’s te maken die echt lijken.

Het gevaar van dit soort software is dat mensen hiermee nepnieuws kunnen maken met als doel te misleiden. Het is daarom belangrijk om te realiseren dat zien niet altijd meer geloven is.

Benieuwd hoe je deepfakes kunt herkennen? Netwerk Mediawijsheid geeft de volgende tips:

  • Let op visuele aanwijzingen: als de mond onnatuurlijke bewegingen maakt of de persoon in de video geen één keer met de ogen knippert, is de kans groot dat de video nep is. Dit is ook het geval als je vervaagde pixels ziet of als de mond niet in lijn met de rest van de gezichtsuitdrukking beweegt.
  • Let op de bron van de video: komt de video van een onbekende afzender? Dan kan dat ook een aanwijzing zijn dat de video onbetrouwbaar is.
  • Ga na waar de video nog meer te vinden is: als er een nieuwswaardig onderwerp in de video centraal staat (bijvoorbeeld een pikante uitspraak van een politicus), dan zullen andere media dit nieuws ook brengen. Probeer het onderwerp van de video te bevestigen via meerdere bronnen.

Meer weten? Ga dan naar de pagina over deepfakes van Netwerk Mediawijsheid.