Hoewel de beweging rondom Digitale vaardigheden in de zorg een enorme vlucht heeft genomen de afgelopen drie jaar, heeft nog niet iedereen het licht gezien.

Honderden organisaties zijn al in de rijdende trein gestapt van de coalitie Digivaardig in de zorg. Er was een run op de subsidie voor het opleiden van digicoaches, waardoor de vouchers al bijna op waren voordat de balie open ging. Het aantal deelnemers aan de evenementen groeit en het aanbod is er al voor vijf sectoren. We weten wat werkt in de aanpak en de kennis is gratis beschikbaar. Het hulpaanbod voor cliënten en patiënten groeit mede dankzij de bibliotheken, seniorweb en de Digihulplijn. En, niet onbelangrijk: talloze zorgprofessionals zijn gegroeid van distarter naar digitale zorgprofessional en hebben meer zelfvertrouwen, werkplezier en snelheid.

En toch: we zijn er nog niet. Ik kan niet rustig slapen als ik hoor dat er nog steeds mensen zijn die zeggen: “Ik krijg het thema digitale vaardigheden niet op de agenda van ons MT. Het heeft volgens hen geen prioriteit.”

Voorwaardelijk voor elk digitaal project
Serieus? Geen prioriteit? Het is 5 OVER twaalf! Oké, ik snap dat er veel portefeuilles op het bordje van het management liggen. Arbeidsmarkttekort, de nasleep van corona, werkdruk, verzuim, de ontwikkeling van nieuwe diensten, e-healthimplementatie, financiën, interoperabiliteit, etc. Maar zijn dit niet allemaal thema’s waar betere digitale vaardigheden aan kunnen bijdragen?

• Minder ziekte, uitstroom of uitval in verband met digitale frustratie door betere digitale vaardigheden en goed werkende applicaties.
• Minder uren werk als mensen sneller kunnen typen en weten waar ze in de applicatie moeten zijn.
• Meer werkgeluk en een grotere werktevredenheid als mensen met vertrouwen achter de computer zitten en daardoor ook meer openstaan voor zorgtechnologie.
• Betere ondersteuning aan cliënten en patiënten op digitaal gebied door digitale professionals.
• Beter regionaal samenwerken als je de gezamenlijke applicaties begrijpt en dus adopteert.

Een aanpak rondom digitale vaardigheden is voorwaardelijk voor alle digitale projecten die je over medewerkers uitstort.  En tel eens hoeveel digitale projecten er op jullie agenda staan?

Kun je dat bewijzen?
We weten dat door een programmatische aanpak digitale starters 1,6 punten groeien op een schaal van 10 in 1,5 jaar tijd. We weten dat digitale starters na ondersteuning door digicoaches zelfverzekerder zijn, thuis en op het werk, en zich meer een onderdeel van het team voelen. En we weten inmiddels helaas ook dat er in alle zorgsectoren grote uitdagingen liggen op het gebied van de skills.

• In de ggz is 9,5 procent starter (Kortland 2021);
• Huisartsenzorg: 24 procent beoordeelt zichzelf als starter (Kortland, Verheijden 2021);
• in de VG: 10 procent starter (Verheijden 2018);
• in de VVT: 16 procent starter (Zantvoord 2020) en bij de 55+’ers 25%.
• En in een kleiner onderzoek in een ziekenhuis gaan we ook richting de 10 procent en bij de 60+’er 47,7 procent (Kortland, Zantvoord 2021)

En dit is allemaal op basis van zelfinschattingen van medewerkers. We weten dat mensen universeel de neiging hebben zichzelf wat hoger in te schatten dus het probleem is waarschijnlijk nog groter.
De cijfers laten zien hoe het met de starters zit maar de grootste groep zit in het midden. En daar is gigantisch veel winst te behalen door sneller en efficiënter digitaal te gaan werken. En dat geldt niet alleen voor de zorgprofessional.

Vijf over twaalf
Het is vijf over twaalf. De achterstand is straks niet meer in te halen! Dus doe iets aan die vaardigheden om medewerkers te krijgen, te behouden, te koesteren en verlichting te bieden. Geef ze digitale tijd en aandacht. Zet het alsnog op het prioriteitenlijstje.

Beste bestuurder, voor mijn nachtrust hoeft u het niet te doen, maar voor de uwe kan ik het van harte aanbevelen.

Suzanne Verheijden is programmamanager Digitale vaardigheden

Deze column is eerder verschenen in ICT&Health magazine nr. 5 – 2021