Foto: links Anita Slagter en rechts Fimke Boerhof.
Vorig jaar startte GGZ Drenthe met het project Digitale vaardigheden. Fimke Boerhof is programmamanager Digitale strategie en werkt hierin samen met projectleider en hoofd Leren & Ontwikkelen Anita Slagter. ‘We vinden het niet alleen belangrijk dat medewerkers hun digitale vaardigheden verbeteren, maar ook dat de organisatie hen hierbij ondersteunt’, vertelt Fimke.

In de toekomst zal de zorg met minder mensen uitgevoerd moeten worden. Fimke en Anita vertellen dat de GGZ Drenthe zich al voorbereidt op deze situatie. Zo zal de inzet van digitale middelen nog belangrijker worden. Het is daarom belangrijk dat zorgmedewerkers goed met deze middelen leren omgaan. Daarnaast is het zo dat hoe vaardiger medewerkers zijn op digitaal gebied, hoe meer tijd er overblijft voor de zorg.

Zelfscan
De organisatie zette een zelfscan uit om de digitale vaardigheid van medewerkers te meten. Hieruit bleek dat 10 tot 20 procent van de medewerkers niet digitaal vaardig genoeg is om klaar te zijn voor de toekomst. ‘Veel zorgmedewerkers zijn niet opgegroeid met digitale middelen. Zij hebben daardoor het gevoel dat ze de boot hebben gemist’, vertelt Fimke. ‘De veranderingen op digitaal gebied gaan daarnaast verschrikkelijk snel. Als ze de basiskennis nog niet hebben, vinden ze aanhaken steeds lastiger.’ Fimke en Anita merken dat er daarom vaak schaamte ontstaat bij deze groep zorgmedewerkers.

Toch is het niet zo dat alleen ouderen moeite hebben met digitale middelen, benadrukken ze. Veel jongeren zijn bijvoorbeeld handig met hun smartphone. Dat wil echter niet zeggen dat ze ook goed om kunnen gaan met de digitale middelen waarmee je moet kunnen werken in de zorg. ‘Het is belangrijk om te beseffen dat er dus niet één groep is die nog wat kan leren’, zegt Fimke. 

Stress verminderen bij medewerkers
Fimke en Anita merken dat het gebrek aan digitale vaardigheden vaak stress oplevert bij medewerkers. ‘Ik sprak laatst iemand die zei dat ze niks met computers had’, vertelt Anita. ‘Wanneer er iets op de computer moest gebeuren, betekende dat dat er altijd iemand anders in de buurt moest zijn om dat te doen. Dat ze hierin afhankelijk was van haar collega’s, gaf toch spanning in haar werk.’

‘We willen dat mensen digitale middelen als ondersteunend gaan ervaren en hoe je een hulpmiddel ervaart is ook erg afhankelijk van je eigen digitale vaardigheden’, zegt Fimke. ‘Daarnaast zijn digitale vaardigheden niet alleen handig op werk, maar ook in je privéleven.’ Het doel werd om de stress die komt kijken bij het gebrek aan digitale vaardigheden te verminderen bij medewerkers. ‘Daarom hebben we een plan opgesteld’, vertelt Anita. ‘We willen als organisatie digitaal vaardig zijn én digitaal aardig.’ Wat houdt dit volgens Anita en Fimke in? ‘Digitaal vaardig betekent voor ons dat je de basiskennis hebt om een nieuwe instructie of training goed te kunnen volgen. Dus dat je digitale basistermen kent en de juiste onderdelen kunt vinden op de computer als je bijvoorbeeld met een nieuwe applicatie moet gaan werken,’ vertelt Anita. ‘Digitaal aardig zijn betekent voor ons dat we als organisatie medewerkers zo prettig mogelijk ondersteunen op digitaal gebied. Wanneer we bijvoorbeeld keuzes moeten maken voor bepaalde applicaties, dan letten we erop dat deze zo gebruiksvriendelijk mogelijk zijn.’ Ook adviseren Fimke en Anita collega’s van verschillende projecten over hoe zij ‘digitaal aardig’ kunnen zijn. ‘We hebben bijvoorbeeld gesprekken met collega’s met meer technische functies over hoe zij in begrijpelijkere taal iets kunnen uitleggen. Zo wordt de digitale kloof tussen medewerkers steeds kleiner,’ zegt Anita.  

Studenten helpen mee
Om de digitale vaardigheden van medewerkers te verbeteren worden er veel webinars en trainingen aangeboden. Medewerkers die nog aan het begin staan, dus nog nauwelijks digitaal vaardig zijn, krijgen een persoonlijker traject. ‘Bij grote veranderingen kijken we steeds hoe we medewerkers bij de overgang het beste kunnen ondersteunen. Zo huren we studenten van Student aan Bedrijf in om medewerkers te ondersteunen bij de overgang naar de nieuwe digitale werkomgeving en Office365’, vertelt Fimke. ‘Deze studenten zijn beschikbaar op verschillende tijdstippen, ook in de avonden of tijdens nachtdiensten. Wanneer een medewerker hulp nodig heeft, kan de student naast hem/haar gaan zitten en helpen met het doorlopen van stappen.’

De studenten ondersteunen medewerkers zowel tijdens als na de implementatie, totdat zij de nieuwe vaardigheden in de vingers hebben. ‘Zo zorgen we ervoor dat medewerkers nieuwe digitale middelen goed kunnen toepassen’, aldus Fimke.