Chandra Verstappen, strategisch adviseur/projectleider bij Pharos, zet zich in voor gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen. Veel kan of lijkt alleen nog maar digitaal te kunnen. De uitdaging is dit voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te maken en digitale vaardigheid vergroten.

Begrijpelijk en toepasbaar
In Nederland zijn 2,5 miljoen mensen laaggeletterd, hiervan is 22% digistarter en heeft 36% beperkte gezondheidsvaardigheden. Gezondheidsvaardigheden zijn de vaardigheden van mensen om informatie over zorg & gezondheid te verkrijgen, te begrijpen en te gebruiken bij het nemen van beslissingen over hun gezondheid (en in staat zijn om te veranderen). De mate waarin je kan lezen en schrijven is van heel groot belang. Informatie is begrijpelijk als mensen van verschillende niveaus en achtergronden de boodschap kunnen begrijpen. Toepasbaar is het als men ook een actie er aan kan hangen. De overheid heeft een campagne ‘Direct Duidelijk’ gestart. Het streven hierbij is dat overheid- en gezondheidsinformatie aangeboden wordt op B1-niveau. (Taalniveau bevolking: A1 (laagst) 5%, A2 15%, B1 40%, B2 25%, C1 10%, C2 5%.)

Onbegrijpelijke e-health
Tijdens de workshop behandelden de deelnemers de grote onbegrijpelijke e-healthquiz. Dit geeft ons goed inzicht in de onbegrijpelijke formulering in de gezondheidsbranch richting gebruikers.  In de zorg is het belangrijk om begrijpelijke taal te gebruiken, voor patiënt én collega’s.

Geschikt werkmateriaal ontwikkel je met ontwerpeisen, toetsen en testen door de gebruikers. Pharos heeft de checklist toegankelijke informatie ontwikkeld. Ook is hier voorlichtingsmateriaal beoordelingsinstrument (VBI) te vinden. Naast begrijpelijk is inclusief ontwerp ook heel belangrijk in het dagelijks leven, maar zeker ook in de zorg. Hiervoor is de WCAG, toegankelijkheid voor mensen met een beperking opgesteld. Hierin staan eisen geformuleerd zoals: voldoende contrast, voorleesfunctie, technische vereisten.

Aandachtspunten voor instructieteksten
In kleinere werkgroepen beoordeelden de deelnemers een opdrachtinstructie aan verzorgenden: “Wat te doen met een cliëntagenda”. Dit leverde aan aantal ‘simpele’ aandachtspunten op voor instructieteksten:

• Simpeler woordgebruik
• Kortere zinnen
• Beeldmateriaal
• Doel van deze instructie
• Screenshots (voorbeelden)
• Laten controleren door de doelgroep

Als je iemand helpt bij digitale vaardigheden of laaggeletterdheid is de ‘terugvraagmethode’ zeer waardevol. Stel de vraag: “Heb ik het goed uitgelegd?”. In plaats van: “Heb je het begrepen?”.

Rol digicoach
Welke rol zou geschikt zijn voor een digicoach binnen de organisatie wat betreft laaggeletterdheid?

• Helpen om werkmaterialen en digitale toepassingen geschikt te maken voor iedereen!
• Helpen cliënten en patiënten te enthousiasmeren voor digitale zorg (zijn ervaringsdeskundige)
• Herkennen van laaggeletterdheid bij collega’s en patiënten/cliënten.

Bekijk ook de presentatie van deze workshop