Op de foto: Marianne Nieboer, docent en onderzoeker bij Fontys, tijdens de leerbijeenkomst op 29 januari.

“Spannend vindt ze het echter nog wel. Ze maakt zich zorgen dat ze door de medicijndispenser zelf de controle verliest. Ze is nieuwsgierig geworden maar ze heeft ook nog twijfels of het echt toepasbaar is in de praktijk en iets oplevert.” Dit is een stukje uit het verhaal, een zogenaamd narratief, van student verpleegkunde Tim over hoe thuiszorgmedewerkers reageren op medicijndispenser Medido. Met dit verhaal studeert Tim af binnen het project Langer Veilig Thuis van Fontys.

Langer Veilig Thuis heeft een dubbel doel: enerzijds de mogelijkheden van technologische innovaties in de ouderenzorg verder verkennen, anderzijds hbo-studenten interesseren voor het werken in de ouderenzorg. “Het mooie is dat die doelen zo goed samengaan. Het faciliteren van veranderingen in de inrichting van zorgprocessen, bijvoorbeeld met technologie, past namelijk goed bij hbo-competenties,” zegt Teatske van der Zijpp, programmaleider Technologie in Zorg en Welzijn bij het lectoraat Persoonsgerichte Praktijkvoering en projectleider van dit project.

Verhalen
Aan het project Langer Veilig Thuis zijn zowel afstudeerprojecten gekoppeld, als stageopdrachten uit het tweede jaar. Alle onderzoeksactiviteiten hebben gemeen dat ze gaan over wat zorggebruikers, zorgverleners en mantelzorgers nodig hebben om langer veilig thuis wonen mogelijk te maken.

Het afgelopen half jaar hebben er bijvoorbeeld twee studenten onderzoek gedaan naar wat nodig is voor de implementatie van de medicijndispenser. Daarnaast hebben twee studenten de impact van robotje Tessa op zelfredzaamheid onderzocht. In het kader van een tweedejaars stageopdracht hebben twaalf studenten ervaringsverhalen opgehaald bij cliënten over hoe technologie hen ondersteunt bij het leven in vrijheid. Komend half jaar gaan weer nieuwe afstudeerprojecten en stageprojecten van start onder de paraplu van het Langer Veilig Thuis-project. Een van de projecten gaat bijvoorbeeld over de impact van monitoring via sensoren op de werkdruk van zorgverleners en de ervaren belasting bij mantelzorgers.

De vorm van een verhaal, in plaats van een ‘droog’ afstudeerverslag, is heel bewust gekozen, vertelt docent en onderzoeker Marianne Nieboer. “Door de vorm van een verhaal zie je meer het persoonlijk perspectief dan in een traditionele scriptie. Het wordt heel invoelbaar wat bijvoorbeeld een thuiszorgverpleegkundige nodig heeft om de Medido te gaan gebruiken.” De verhalen zijn niet het verhaal van één persoon. De studenten interviewen verschillende mensen en voegen hun ervaringen, verwachtingen en behoeften samen in een narratief.

Motiverend
Bijzonder is dat de onderzoeken van de studenten niet op zichzelf staan, zoals meestal bij een afstudeeronderzoek. Nieboer: “De studenten doen niet een individueel onderzoek waarvan de resultaten in een la verdwijnen. De kennis wordt binnen het programma gedeeld met andere studenten en met de zorgorganisaties. Het is voor studenten heel motiverend als hun onderzoek in de praktijk tot resultaat leidt.”

Twee keer per jaar wordt er een leerbijeenkomst georganiseerd waar zowel studenten als zorgprofessionals aan meedoen. De eerste vond plaats op 29 januari. Daar deelde student Tim zijn verhaal over verpleegkundige Marije en de Medido. Student Lisanne vertelde in een ander verhaal wat de Medido kan opleveren voor de mantelzorger en wijkverpleegkundige Irene van zorgorganisatie Savant deelde haar hands-on ervaring met de inzet van de Medido. Zo ontstond er een compleet beeld van de inzet van een medicijndispenser en kregen de deelnemers handvatten en tips om deze technologie te implementeren.

“Het doel is dat het niet blijft bij losse verhalen”, zegt Van Zijpp. “Uiteindelijk voeren we als onderzoekers een meta-analyse uit van alle narratieven om patronen te herkennen in wat werkt voor wie in welke situatie. Die zullen we natuurlijk ook weer delen met de leergemeenschap.”

Dianne Engels, bestuurder van Joris Zorg, was ook aanwezig bij leerbijeenkomst. Ze is heel enthousiast over de aanpak van het project Langer Veilig Thuis van Fontys. “Niet alleen spreekt de manier van onderzoek de collega’s aan, ook het rapporteren in de vorm van een narratief is aansprekend en leidt tot verdieping van de belangstelling voor zorgtechnologie. Het is natuurlijk ook fantastisch om te zien hoe we in de regio samen leren aan de hand van deze onderzoeken waarbij studenten van Fontys vervolgonderzoeksvragen oppakken! Zo worden we een snel lerende community!”

Ambitie
Het project Langer Veilig Thuis wordt gefinancierd met de transitiemiddelen voor de verpleeghuiszorg en thuiszorg die bedoeld zijn om de kwaliteit van de ouderenzorg te vergroten. Het project duurt in principe twee jaar maar Van der Zijpp en Nieboer hopen dat de werkwijze daarna een vervolg krijgt.

De ambitie is om in twee jaar tijd tachtig verhalen te verzamelen. “We hebben goede hoop dat we dit aantal zullen halen,” vertelt Nieboer, “omdat de belangstelling onder studenten groot is om mee te doen en ook steeds meer praktijkinstellingen willen participeren”.

Meer informatie over het Project Langer Veilig Thuis? Mail naar Marianne Nieboer of Teatske van der Zijpp