Mens en technologie, die twee begrippen lopen als een rode draad door de loopbaan van Anne-mie Sponselee heen. Eerst dankzij de master Human Technology Interaction en daarna door haar werk als docent bij Fontys Hogeschool Techniek en Logistiek in Venlo en later bij Fontys Hogeschool Mens en Gezondheid in Eindhoven. Anne-mie is continu op zoek naar verbinding binnen en buiten haar instituut en houdt zich bezig met onderwijsontwikkeling voor de studenten én docenten.

Bij Fontys Mens en Gezondheid wordt technologie op twee manieren in het onderwijs ingezet. Enerzijds is er de bestaande zorgtechnologie die studenten moeten kennen. Anderzijds maakt Fontys ook gebruik van techniek als leermiddel waarmee studenten praktijkervaring kunnen opdoen. Zo wordt in de reanimatieles bijvoorbeeld virtual reality ingezet, om te kunnen oefenen in een meer realistische context dan in een klaslokaal. Anne-mie vertelt: “Door techniek in de lessen te integreren, hopen we dat studenten ontdekken dat techniek overal is. En dat het dus vanzelfsprekend is dat je dit ook in je werk als zorgverlener toepast.”

Techniek als middel
Anne-mie ziet techniek vooral als middel en niet zozeer als oplossing voor de problemen in de zorgsector, zoals de stijgende zorgkosten. “Wat nu regelmatig voorkomt, is dat technologie wordt ingezet omdat iemand ervan gehoord heeft of het binnen een andere zorgorganisatie heeft gezien,” vertelt ze. “Vanuit de opleidingen leren we studenten om hier kritisch op te zijn en de vraag te stellen: wat wil je hiermee bereiken? Wat betekent het gebruik van deze technologie voor je organisatie en welke processen moet je hiervoor aanpassen? Ik geloof heel sterk dat techniek vooral nuttig moet zijn, anders moet je het niet inzetten.”

Duurzame verbinding
Om studenten op deze manier naar technologie te leren kijken, biedt Fontys Hogescholen zelfs specifieke studies aan. Zo leren studenten tijdens de tweejarige Associate degree Zorg en Technologie om een duurzame verbinding te leggen tussen zorg, techniek en innovatie. Ook de opleiding Toegepaste Gerontologie sluit hierop aan. Tijdens deze studie ontwikkelen studenten diensten voor (zorg)organisaties waarbij de focus ligt op het totaalplaatje. Dat betekent dat ze gebruik kunnen maken van bestaande techniek, maar ook moeten nadenken over andere belangrijke vragen. Zoals: hoe neem je medewerkers mee? Hoe leid je ze op en waar kunnen ze terecht met vragen? En past de techniek in het al bestaande zorgproces?

Samenwerken in de minor HealthTEC
Een module waar Anne-mie zelf enorm enthousiast over is, is de minor HealthTEC. Hieraan kunnen studenten van alle verschillende opleidingen meedoen: van ICT-student tot student Logopedie. Tijdens de minor ontwikkelen ze in een halfjaar tijd een prototype voor een probleem uit de praktijk, dat altijd een link heeft met zorg of gezondheid. Op die manier leren de studenten vooral van elkaar én wat hun eigen kracht is. “Een student van een technische studie denkt misschien dat het prototype af is wanneer het technisch werkt, maar dat betekent echter niet dat het in de praktijk ook functioneert. Door goed te luisteren naar elkaar, leren de studenten ontzettend veel,” zegt Anne-mie.

Integratie in het onderwijs
Tegelijkertijd brengt de integratie van digitale vaardigheden in het onderwijs ook uitdagingen met zich mee. Daarom is Anne-mie aangesloten bij de expertgroep Technologie binnen Fontys Hogeschool Mens & Gezondheid: een groep docenten die zich bezighoudt met de inbedding van technologie in het onderwijs. “Digitale vaardigheden worden nu door docenten nogal eens gezien als iets dat ‘erbij komt’. Als expertgroep ondersteunen en adviseren we hen om dit meer in lijn te brengen met de lessen,” legt Anne-mie uit. “Uiteindelijk hopen we dat de expertgroep kan worden opgeheven, omdat hij niet meer nodig is. We moeten onszelf misbaar maken.”

Landelijke ontwikkeling
Daarnaast werkt Anne-mie ook op landelijk vlak aan de technologische ontwikkeling van het onderwijs in de kerngroep Onderwijs van de coalitie Digivaardig in de zorg. Het doel van de kerngroep is om alle zorg- en welzijnsstudenten voldoende voor te bereiden op de digitale aspecten van hun werk. “We hebben al mooie dingen bereikt,” vertelt Anne-mie. “Zo hebben we de technologiekwalificaties van mbo- en hbo-professionals in zorg en welzijn samengevat in een V-model. En samen met Vilans ondersteunden we organisaties bij het toepassen van technologie in het onderwijs. We zien dat Nederland echt al in beweging is, maar ook dat er nog veel onderlinge verschillen zijn. Door van elkaar te leren, gaat de ontwikkeling hopelijk sneller.”