Digitaalvaardig in de zorg

Verpleeghuiszorg & Zorg thuis

Unite! Alleen een digicoach inzetten is niet genoeg

Inmiddels is een groot deel van de zorgorganisaties wel overtuigd van de noodzaak om aandacht te besteden aan het digivaardig maken van haar medewerkers. Net als allerlei andere sectoren zoals de politie, gemeentes, schoonmaakbedrijven, het onderwijs en vele anderen hebben ze een plan of werken aan een opzet daarvan.

Succesfactor nummer 1
Vanuit Buro StrakZ hebben we velen van hen ondersteund met webinars,  Plan in 1 Dag, blogs en telefonisch advies, en leiden we digicoaches op om daarbij te helpen. Dat doen we met plezier want we weten door onderzoek en herhaaldelijke ervaringen in de praktijk dat digicoaches goud waard zijn. Sterker nog. Uit onderzoek blijkt dat ze de grootste succesfactor zijn bij een aanpak in een zorgorganisatie. Keer op keer geven digitale starters ook opnieuw aan dat ze het liefste geholpen willen worden door een geduldige positieve collega die hen helpt het zelf te doen. Deze week hebben we bij Buro StrakZ de 1000e digicoach opgeleid!

Explosieve groei digicoaches
Die wetenschap heeft, mede naast de inzet van de Coalitie Digivaardig in de zorg en de subsidie van Zorg voor innoveren voor het opleiden van digicoaches, geleid tot een explosieve groei van de inzet van digicoaches. Deze week leiden wij al de 1000e digicoach op binnen ons bedrijf. Ze starten vol enthousiasme aan hun nieuwe rol of functie. Trappelend van ongeduld om aan de slag te gaan en de digitale starters te helpen en hun collega’s te enthousiasmeren. Vaak ook wat onzeker over hun eigen digitale vaardigheden. Heb ik wel een antwoord op elke digitale vraag?
Zoekvaardigheden blijken in de praktijk belangrijker dan alles weten, dus die zorgen blijken meestal onnodig.

Een digicoach heeft een supportteam nodig
Toch zie ik de laatste maanden te vaak dat organisaties denken dat ze met de inzet van digicoaches klaar zijn. Dat een paar uurtjes inzet per week van deze medewerkers voldoende is om de hele organisatie digivaardig te maken. En dat is een misvatting. Een misvatting die er voor zorgt dat digicoaches in die paar uurtjes die ze krijgen (minimaal 8 uur inzet per week blijkt het meest effectief, maar niet iedereen wordt voor die uren uitgeroosterd) moeten leuren, trekken en zwemmen. En er voor zorgt dat ze wanhopig roepen: “Ik weet dat heel veel collega’s onvoldoende vaardigheden hebben. Hoe zorg ik nou dat ze op mijn spreekuur komen?”.

Wees gerust digicoaches. Dat ligt niet aan jou. Dat ligt aan het feit dat jouw functie niet ingebed is in een totaalprogramma. In een aanpak die er met meer factoren dan alleen jouw inzet voor zorgt dat de cultuur verandert en waar medewerkers in alle processen te maken krijgen met de boodschap: digitaal vaardig zijn is een onderdeel van het competentieprofiel van elke medewerker in de organisatie.
Ja, het vraagt ook doorzettingsvermogen, creativiteit, pionieren en doorzetten van jou beste digicoach. Maar er moet naast uren voor jou als coach draagvlak zijn bij het management en de Raad van bestuur. HR-professionals moeten zorgen voor opname van digitale competenties in de functieprofielen zodat iedereen weet wat er minimaal verwacht wordt. En een werkwijze hanteren waarbij de nieuwe medewerker vanaf het eerste moment van onboarding meegenomen wordt in de noodzaak. Liefst zo dat ze in een warm bad terecht komen. “Ik koppel je aan een digicoach. Die laat je zien welke applicaties we hebben en waar ze voor dienen. Wij helpen je om een diva te worden”.

In alle opleidingen moeten digitale componenten terugkomen en de laatste eHealthproducten gekoppeld worden aan inhoudelijke trainingen. En er moet voor elke leerstijl een aanbod zijn om digivaardig te worden. Niet alleen voor de huidige zorgprofessionals maar voor de studenten die nog op school zitten en het werkveld nog moeten betreden.

Managers moeten het onderlinge hulp-en afschuifsysteem doorbreken en medewerkers helpen om het zelf te doen. Zij moeten het in hun (jaar-en coachings)gesprekken en teamoverleggen terug laten komen en een toegankelijk pad naar zijn of haar team creëren voor de digicoach.
De communicatiemedewerker moet een mooie boodschap hebben waaruit het nut en de noodzaak blijken en het thema met een communicatiekalender steevast terug laten komen en de succesverhalen delen. Maar ook helpen om de digicoach zichtbaar, toegankelijk en bereikbaar te maken. Voor ICT is het belangrijk om een startersvriendelijke helpdesk te hebben die onnodig jargon vermijdt en alles op alles zetten om bij implementaties aandacht te hebben voor alle typen technologiegebruikers. En niet alleen die enthousiaste ECD-trainer laten testen. De directie en het bestuur moeten duidelijk zijn over de richting, de visie en de noodzaak en zelf het goede voorbeeld geven. De innovator moet aandacht hebben voor de digitale vaardigheden die nodig zijn  bij zowel de cliënt als de medewerker om specifieke zorgtechnologie in te zetten.
En de eerste twee jaar is er een projectleider nodig die dat allemaal aan elkaar verbindt en inzichtelijk maakt dat een project Digitale Vaardigheden voorwaardelijk is voor 65% van de andere projecten in de organisatie.

“Unite!”
Dus bestuurders, projectleiders, HR-specialisten, ICT’ers, opleiders, digicoaches, communicatieadviseurs, innovatoren en managers: bundel de krachten en (zoals dat in Wie is de Mol zo mooi geroepen werd in 2021) strijd samen voor dit mooie doel en “unite!”.

Een digicoach inzetten is hartstikke mooi maar niet genoeg. Bij lange na niet.

Auteur: Suzanne Verheijden, eigenaar van Buro Strakz