In de twintig jaar dat ik nu bezig ben in de automatisering heb ik veel computergebruikers mogen helpen. Al doende ben ik soorten gebruikers gaan herkennen.

Misschien herken je jezelf of anderen (je coachee bijvoorbeeld, als je digicoach bent) in de beschrijvingen. Iedereen zal snappen dat de wereld, net als mijn haar, vol grijstinten zit. Lees het volgende dan ook met een knipoog.

KwilHetNietWeten
Dit type computergebruiker heeft duidelijk de hakken in het zand. Je kunt proberen iets aan hem uit te leggen, maar dit zal zinloos blijken. Hij wil het niet horen. Hij wil zich niet verbeteren. Hij zal er alles aan doen om zo min mogelijk met de digitale wereld in aanraking te komen. De mailbox wordt één keer per week geopend en dan soms ook weer snel dichtgedaan. Veel van deze gebruikers hebben ook geen mobiele telefoon. Op de vraag waarom dit type gebruiker geen tijd wil steken in het ontwikkelen van zijn computervaardigheden, zegt hij: “Te druk”, “Ik heb het niet nodig”, “Ik verkoop de producten toch?”, “Ik lever mijn dienst toch?” Collega’s hebben er regelmatig extra werk aan om bijvoorbeeld de dingen die dit type gebruiker op papier blijft doen om te zetten naar iets digitaals.

OkVooruitDanMaar
Dit type gebruiker moet elke dag op de computer werken en doet dat met gezonde tegenzin. Vaak heeft hij een verzameling handelingen leren uitvoeren op de computer. Zo gauw iets afwijkt van wat hij gewend is, wordt er onmiddellijk hulp ingeroepen van de helpdesk of van collega’s. Vaak krijgt de computer, ten onrechte, de schuld. Gevoed door onzekerheid of zelfs regelrechte angst durft hij niets uit te proberen dat hem niet is voorgedaan. Er wordt stug vastgehouden aan de geleerde trucjes. Collega’s die willen helpen, hebben vaak het idee tegen beton te praten en laten het maar zo.

MetGezondeMoed
Tijdens een training of van een collega wil deze gebruiker wel iets aannemen. Hij staat open voor tips en trucs en zal die zo goed mogelijk toepassen. Hij gaat echter niet zelf op zoek naar andere manieren om iets te doen. Hij vindt het prima om op de manier te werken die hij gewend is. Collega’s zullen deze gebruiker graag willen helpen. Meestal is er wat terughoudendheid bij nieuwe mogelijkheden, maar is die vrij snel overwonnen. Zeker als deze gebruiker inziet hoe het hem kan helpen bij zijn werk.

Ontdekkingsreiziger
Dit is een nieuwsgierig type gebruiker. Die altijd wel aan het onderzoeken is wat voor moois er in de gereedschapskist zit. Hij gebruikt de gevonden gereedschappen om zijn collega’s te helpen en de werkprocessen te verbeteren. Hij helpt zijn collega’s graag en is meestal de aanspreekpersoon op de afdeling als het gaat om computervragen. Deze gebruiker werkt samen met de IT-afdeling als dat nodig is.

Ontdekkingsreisverslaafd
De Floortje Dessing van de computerinnovaties. Deze gebruiker vindt elke week wel iets dat zo geweldig is dat het alle andere dingen overbodig gaat maken. Weet collega’s soms te helpen en soms enorm te irriteren. Verbouwt regelmatig de bestaande digitale oplossingen met houtje-touwtje-oplossingen, of maakt geheel nieuwe. Is ooit een carrière als automatiseerder misgelopen en probeert de schade dagelijks in te halen. Zijn manier van doen is een vloek en een zegen voor het team waarin hij werkt. Enthousiasme is mooi, maar je kunt ook overdrijven. En elke week de nieuwste ontdekking ‘samen’ gaan gebruiken is ook niet handig voor je omgeving.

Herkenbaar?
Ben je na het lezen van de diverse types computergebruikers mensen tegengekomen die je kent? Verschillende types zijn soms ook in een en dezelfde persoon te herkennen. Herken je jezelf ook? Of iemand in je team of een andere collega? Maak je geen zorgen. Mensen kunnen groeien en doen dat ook regelmatig. Ik heb mensen al zien veranderen van de grootste digibeet naar een DigiWeet Poweruser. Wil en noodzaak zijn de grootste motivators. Of je het leuk vindt of niet is niet meer zo belangrijk, al helpt het natuurlijk wel. In deze wereld is het gewoon een vereiste van een werkgever. Al talloze keren heb ik gezien dat als een digistarter de noodzakelijke stappen zet en meer inzicht, overzicht en vertrouwen krijgt in computers dat ook het plezier toeneemt.

Lees ook: Waarom iedereen goede digitale vaardigheden kan ontwikkelen

Auteur: Aldo de Beunje. Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op www.digiweten.nl en met toestemming van de auteur hier geplaatst. Aldo de Beunje is auteur van het boek DigiWeten. 

Ben je docent? Herken je deze types? Heb je tips voor of vragen over hoe je minder digivaardige collega’s of studenten kunt helpen?

Ga dan naar de community voor docenten en stel je vraag of deel je ervaring!