Digitaalvaardig in de zorg

Ziekenhuizen

Tamara van Ark: “Laten we digitale vaardigheden niet als een luxe beschouwen”

minister Tamara van Ark

Digitale vaardigheden in de zorg zijn gewoon keihard nodig. Daar zijn gelukkig steeds meer zorgorganisaties zich van bewust. De coalitie Digivaardig in de zorg organiseert twee keer per jaar een werkconferentie waar iedereen die zich binnen zorgorganisaties inzet voor het verbeteren van digitale vaardigheden tips en inspiratie kan opdoen. Op 19 november vond de 7de editie plaats tijdens het ECP Jaarfestival.

“We maken eindelijk vaart met digitale zorg en dat is belangrijk”, trapte minister Tamara van Ark van Medische zorg en Sport af tijdens haar videospeech in het plenaire deel van het ECP Jaarfestival. Het knelt in de zorg, zo vervolgde ze haar verhaal, want er zijn steeds meer ouderen en niet genoeg zorgverleners. Digitale zorg kan medewerkers ondersteunen zodat er meer tijd overblijft voor het mensenwerk. “Maar het is wel wennen voor de mensen die ermee moeten werken. Als je niet voldoende digitaal vaardig bent, kost het meer tijd en is het heel frustrerend om te werken met technologie die je niet begrijpt.”

Daarom is het belangrijk dat we heel open durven te zijn als we het niet weten, vindt de minister. “We kunnen allemaal op zijn tijd wel een opfriscursus gebruiken want de technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. Zelf leer ik ook elke dag nog bij.” “Laten we digitale vaardigheden niet als een luxe beschouwen, want het is inmiddels een voorwaarde om je werk goed te kunnen doen”, sloot ze af.

Bekijk hier de videospeech van minister Tamara van Ark (5.48 min)

Na het plenaire deel konden de deelnemers van de werkconferentie kiezen uit 5 workshops. Hieronder vind je van elke workshop een korte samenvatting en de download van de presentatie.

Hoe geef ik digitale vaardigheden een vaste plek in mijn leerlijn (van zorgonderwijs en zorgorganisatie)? Door Jolanda van Til en Koos van der Kleij
Er is nog weinig concreet in kaart gebracht welke digitale vaardigheden er in de zorg nodig zijn. In het zorgonderwijs en zorgorganisaties is daar wel behoefte aan om studenten en medewerkers gericht te kunnen scholen. Koos van der Kleij en Jolanda van Til namen ons mee in drie verschillende initiatieven die definiëren welke digitale competenties er nodig zijn per functie(niveau).
Download de presentatie

Hoe borg ik digitale vaardigheden in mijn organisatie? Door Suzanne Verheijden
Hoe kun je ervoor zorgen dat er in jouw zorgorganisatie structureel aandacht is voor digitale vaardigheden (ook nadat je project Digitale vaardigheden is afgerond)? Suzanne Verheijden noemde o.a. begroot structureel een bedrag voor herhaling en nieuwe vaardigheden, blijf vervolg geven aan je communicatiecampagne, voeg digitale competenties toe aan het basisprofiel van alle functies en stel het aan de orde in functioneringsgesprekken en maak bij elke technologische innovatie inzichtelijk welke digitale vaardigheden het vraagt.
Download de presentatie
Gebruik ook deze vragenlijst om in kaart te brengen op welke manieren aandacht voor digitale vaardigheden al geborgd is in jouw zorgorganisatie en waar je dit nog kunt verbeteren.

Hoe overtuig ik mijn manager/bestuurder om te investeren in digitale vaardigheden? Door Marijke Bult
Marijke Bult nam de deelnemers mee in de verschillende argumenten waarom investeren in het verbeteren van digitale vaardigheden in een zorgorganisatie zo belangrijk is. Samen met de deelnemers ontleedde ze de opbrengsten voor de medewerkers, voor de kwaliteit van zorg, op ICT-gebied en voor de organisaties. Met welke argumenten trek jij jouw bestuur over de streep?
Download de presentatie
Bekijk ook het document Nut & Noodzaak van het investeren in digitale vaardigheden met een overzicht van een groot aantal argumenten.

Hoe ondersteun ik patiënten/cliënten bij hun digitale vaardigheden? Door Chandra Verstappen
Digitale zorg kan voor patiënten/cliënten veel opleveren. Je hoeft bijvoorbeeld minder vaak naar een zorgorganisatie door zorg op afstand of je krijgt meer regie over je gezondheid door een patiëntenportaal. Maar de 18% van de Nederlandse bevolking met zeer weinig ICT-vaardigheden kan daar niet van profiteren. Zorgverleners zijn belangrijk om deze mensen te ondersteunen en om de voordelen van digitale zorg uit te leggen. Chandra gaf tips om te herkennen hoe digivaardig een cliënt/patiënt is en riep op om niet uit te gaan van stereotypen.
Download de presentatie
Bekijk ook de Quick scan digitale vaardigheden van Pharos

Welke digitale vaardigheden zijn nodig voor de inzet van zorgtechnologie? Door Kitty de Jong
Kitty de Jong nam ons mee in het verhaal dat de inzet van zorgtechnologie meer van zorgprofessionals vraagt dan weten wat slim incontinentiemateriaal is. Je moet naast de praktische vaardigheden ook een inschatting kunnen maken van voor welke cliënt het geschikt is, het die cliënt dan ook goed kunnen uitleggen en met elkaar bedenken of die inzet ethisch verantwoord is.
Download de presentatie
Wat betreft het maken van ethische keuzes over de inzet van zorgtechnologie is de begeleidingsethiek een krachtig hulpmiddel. Lees daarover meer in deze publicatie

‘The computer says yes’ en de lancering van de zelftest digitale vaardigheden voor huisartsen Door Bart Timmers en Suzanne Verheijden
Huisarts Bart Timmers schetste hoe in de huisartsenpraktijk in de afgelopen decennia de groene kaart is vervangen door een huisartseninformatiesysteem en welke reacties dat opriep. Conclusie: ook in de huisartsenpraktijk zijn digitale vaardigheden heel belangrijk om goed je werk te kunnen doen. Daarom werkte Bart graag mee aan de ontwikkeling van de zelftest digitale vaardigheden voor huisartsen van de coalitie Digivaardig in de zorg, die hij vervolgens (op heldhaftige wijze) lanceerde.
Download de presentatie